ವಕ್ಫ್: ಇತಿಹಾಸ, ವಿಕಾಸ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಸನ್ನಿವೇಶ, ವಿವಾದಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಸ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು

ವಕ್ಫ್ ಎಂಬುದು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರರ್ಥ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಥವಾ ದತ್ತಿ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಮೀಸಲಿಟ್ಟ ಆಸ್ತಿ. ಈ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ, ದಾನ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವಂತಿಲ್ಲ. ವಕ್ಫ್‌ನಿಂದ ಬರುವ ಆದಾಯವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಸೀದಿಗಳು, ಮದರಸಾಗಳು, ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು, ಬಡವರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮುಂತಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲ್ಯಾಣ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಕ್ಫ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಇತಿಹಾಸವು ದೀರ್ಘವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾದದ್ದು.

ವಕ್ಫ್‌ನ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ವಿಕಾಸ:

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಕ್ಫ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ (13-16ನೇ ಶತಮಾನ) ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು. ಆಡಳಿತಗಾರರು ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತರು ಮಸೀದಿಗಳು, ಮದರಸಾಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಅನೇಕ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ವಕ್ಫ್ ಮಾಡಿದರು. ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ (16-18ನೇ ಶತಮಾನ) ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವಕ್ಫ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬೆಳೆದವು. ಮೊಘಲ್ ದೊರೆಗಳು ಸೂಫಿ ದರ್ಗಾಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ದೇಣಿಗೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಯಿತು. 1863ರ ಧಾರ್ಮಿಕ ದತ್ತಿಗಳ ಕಾಯ್ದೆ ಮತ್ತು 1913ರ ಮುಸ್ಲಿಂ ವಕ್ಫ್ ಸಿಂಧುತ್ವ ಕಾಯ್ದೆ ಪ್ರಮುಖವಾದವು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 1954ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ವಕ್ಫ್ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತು. ನಂತರ, 1995ರಲ್ಲಿ ಈ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ ಹೊಸ ವಕ್ಫ್ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ತರಲಾಯಿತು. 2013ರಲ್ಲಿ ಈ ಕಾಯ್ದೆಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು.

ಪ್ರಸ್ತುತ ಸನ್ನಿವೇಶ:

ಪ್ರಸ್ತುತ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಗಳು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ, ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸುಮಾರು 8.7 ಲಕ್ಷ ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಒಟ್ಟು ಮೌಲ್ಯ ಸುಮಾರು 1.2 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳು. ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಭೂಮಾಲೀಕರಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿವೆ (ಮೊದಲನೆಯದು ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯದು ರೈಲ್ವೆ ಇಲಾಖೆ). ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು (232,547) ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಗಳಿವೆ. ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಸೀದಿಗಳು, ದರ್ಗಾಗಳು, ಸ್ಮಶಾನಗಳು, ವಾಣಿಜ್ಯ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸೇರಿವೆ.

ವಿವಾದಗಳು:

ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅನೇಕ ವಿವಾದಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಗಳು ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂಬ ಆರೋಪಗಳು ಕೇಳಿಬಂದಿವೆ. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಗಳು ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮದೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿವೆ, ಇದು ಗೊಂದಲ ಮತ್ತು ವಿವಾದಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತಿರುಚೆಂತುರೈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಯು ಇಡೀ ಗ್ರಾಮವನ್ನು ತನ್ನದೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ. ಬಿಹಾರ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲೂ ಇಂತಹ ಹಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳು ವರದಿಯಾಗಿವೆ. ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಮತ್ತು ಅಕ್ರಮಗಳೂ ವರದಿಯಾಗಿವೆ.

ವಿಜಯಪುರ ಹೋನವಾಡದಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ವಕ್ಫ್ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಹೋರಾಟ

ವಕ್ಫ್ ಕಾಯ್ದೆ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿ ನೀಡಿದ ದೊಡ್ಡ ಘಟನೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿಜಯಪುರ (ಬಿಜಾಪುರ) ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೋನವಾಡ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು.

ವಿಷಯ ಏನು?

1974ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಗಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೋನವಾಡ ಗ್ರಾಮದ ಸುಮಾರು 1800 ಎಕರೆ ಜಮೀನನ್ನು ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆಂದು ದಾಖಲೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ಭೂಮಿ ಅಸಲಿನಲ್ಲಿ ನೆರೆದ ರೈತರು & ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಹಕ್ಕಿನ ಭೂಮಿಯಾಗಿತ್ತು.

1977ರಲ್ಲಿ ಈ ದಾಖಲೆ ತಪ್ಪಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವುದಾಗಿ ಸರ್ಕಾರವೇ ಒಪ್ಪಿ, ಅದನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸಿತು. ಆದರೆ ಈ ದಾಖಲೆಗಳು ಇನ್ನುಳಿದಿರುವ ಕಾರಣದಿಂದ 2024ರಲ್ಲಿ ಈ ಭೂಮಿ ವಕ್ಫ್ ಬೋರ್ಡ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತೆ ಮೇಲೆತ್ತಲಾಯಿತು.

ರೈತರ ಪ್ರತಿಭಟನೆ

ಹೋನವಾಡ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲ ಗ್ರಾಮಗಳ ರೈತರು ಭಾರೀ ಆಕ್ರೋಶಗೊಂಡರು.

"ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರ ಭೂಮಿಯನ್ನು ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಯೆಂದೇನು?" ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಬೃಹತ್ ಹೋರಾಟ ಆರಂಭಿಸಿದರು.

ರೈತರು ರಸ್ತೆಗೆ ಇಳಿದು, ಪ್ರತಿಭಟನೆ ನಡೆಸಿ, ರಾಜಕೀಯ ಮುಖಂಡರ ಗಮನ ಸೆಳೆದರು.

ಪರಿಣಾಮ

ಈ ಹೋರಾಟ ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟ ತಲುಪಿತು. ನಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದ ಚರ್ಚೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು.

ಮೈಸೂರು, ಬಳ್ಳಾರಿ, ಕಲಬುರ್ಗಿ, ಹಾವೇರಿ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ತುಮಕೂರು, ಕೊಪ್ಪಳ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ರೈತರು ಕೂಡ ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಊರಿನ ವಕ್ಫ್ ದಾಖಲೆಗಳ ಪರಿಶೀಲನೆ ಆರಂಭಿಸಿದರು.

ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಕೂಡ ವಕ್ಫ್ ಕಾಯ್ದೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿತು.

ಹೋನವಡ ಹೋರಾಟದ ಪ್ರಭಾವ:

  • ವಿದ್ಯಮಾನ ವಕ್ಫ್ ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಗೊಂದಲ ಮತ್ತು ದೌರ್ಬಲ್ಯವಿದೆ", "ರೈತರ ಭೂಮಿ ಭಕ್ಷಿಸದಂತೆ ಹೊಸ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಅಗತ್ಯ" ಎಂಬ ಘೋಷಣೆಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕೇಳಿ ಬಂದವು.
  • ಇದೇ ಹೋರಾಟವಲ್ಲದೇ ಈ ಕಾಯ್ದೆ ತಿದ್ದುಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಭೂಮಿ ದಾಖಲಾತಿಗಳ ಸತ್ಯಾವಸ್ಥೆ ಹೊರತೆಗೆದು ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ತರಲು ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಜನಚಳುವಳಿ ಎಂದು ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲಿದೆ.

ಹೊಸ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಹತ್ವ:

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ವಕ್ಫ್ (ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಕಾಯ್ದೆ, 2025 ಅನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ. ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಗಳ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿಯಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ತರುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಹೊಸ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

  •  ಮಂಡಳಿ ರಚನೆ: ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಮುಸ್ಲಿಮೇತರ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಅವರನ್ನು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಶಿಯಾ, ಸುನ್ನಿ, ಹಿಂದುಳಿದ ಮುಸ್ಲಿಮರು, ಬೋಹ್ರಾ ಮತ್ತು ಆಗಾಖಾನಿ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೂ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ವಕ್ಫ್ ಬೈ ಯೂಸರ್ ರದ್ದತಿ: "ವಕ್ಫ್ ಬೈ ಯೂಸರ್" ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರರ್ಥ ಯಾವುದೇ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ವಕ್ಫ್ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಔಪಚಾರಿಕ ದಾಖಲೆಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಅದನ್ನು ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ನಿಯಮವನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
  • ನ್ಯಾಯಾಧಿಕರಣದ ಬದಲಾವಣೆ: ವಕ್ಫ್ ನ್ಯಾಯಾಧಿಕರಣದಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಮುಸ್ಲಿಂ ಕಾನೂನು ತಜ್ಞರ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ನ್ಯಾಯಾಧಿಕರಣದ ಆದೇಶಗಳ ವಿರುದ್ಧ 90 ದಿನಗಳ ಒಳಗೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
  • ಸರ್ಕಾರದ ಪಾತ್ರ: ಸರ್ಕಾರಿ ಭೂಮಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಕ್ಫ್ ಹಕ್ಕುಗಳ ತನಿಖೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಿಂತ ಮೇಲಿನ ಶ್ರೇಣಿಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
  • ಆಸ್ತಿಗಳ ನೋಂದಣಿ: ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಉಸ್ತುವಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳು: ವಕ್ಫ್ ಎಂದು ಘೋಷಿಸುವ ಮೊದಲು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಿಧವೆಯರು, ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಅನಾಥರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

ಹೊಸ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಮಹತ್ವ:

ಹೊಸ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಾಯಿತ್ವವನ್ನು ತರುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅನಧಿಕೃತ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಮತ್ತು ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಲು ಇದು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವನ್ನು ನೀಡುವುದು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ವಕ್ಫ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

ತೀರ್ಮಾನ:

ವಕ್ಫ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಭಾರತದ ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದವು. ಅವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿವೆ. ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ವಕ್ಫ್ ಕಾನೂನುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾದ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಹೊಸ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು ಕೆಲವು ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ್ದರೂ, ಅವು ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನವೀನ ಹಳೆಯದು